Etem Çalışkan son yolculuğuna uğurlandı

İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Öğretim Üyesi merhum Prof. Dr. Emin Barın ile 1953 yılının yaz aylarında Anıtkabir'in kitabelerini yazan 97 yaşındaki ressam-hattat Etem Çalışkan, kalça kemiği kırığı ile yatağa bağımlı hale gelmesinin ardından, entübe edilerek yoğun bakıma alınmıştı. Çalışkan, 1 Şubat Cumartesi günü İstanbul'da yaşama veda etti.

Ders kitaplarında yer alan Atatürk'ün Gençliğe Hitabe ve İstiklal Marşı'nı yazan kişi olarak tanınan, meşhur Atatürk portresinin çizeri ve Atatürk'ün imzasını stilize eden Çalışkan için dün Levent Afet Yolal Camisi'nde tören düzenlendi. Etem Çalışkan'ın cenazesi, ailesi ve sevenlerinin yanı sıra sanat ve akademi dünyasından birçok ismin katıldığı törenin ardından, memleketi olan Tarsus'ta toprağa verilmek üzere Mersin'e getirildi.

Etem Çalışkan için bugün saat 11.00'de Mersin Kültür Merkezi’nde tören düzenlendi. Törene, Mersin Valisi Ali Hamza Pehlivan, Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer, Tarsus Belediye Başkanı Ali Boltaç, Büyük Usta Etem Çalışkan’ın eşi Güngör Çalışkan ile çocukları Raci Çalışkan, Adnan Çalışkan ve Dilek Çalışkan, Altınoran Düşünce ve Sanat Derneği Başkanı Dr. Haluk Uygur, bürokratlar, sivil toplum kuruluşlarının, oda ve derneklerin temsilcileri, sevenleri, sanat dünyasından isimler ile Mersinliler katıldı.

Mersin Valisi Ali Hamza Pehlivan, Etem Çalışkan’ın eserleri ile herkesin takdirini kazanan bir sanatçı olduğunu söyleyerek, “Hayat hikâyesi ve eserlerine baktığımda soyadı gibi ‘Çalışkan’ bir insan. Nice yollardan geçmiş ve bir asırlık yaşanmışlık geride bırakmış. Gençlerimize örnek bir yaşam yolculuğunu geride bıraktı. Grafik, resim, kaligrafi, hat, gazetecilik gibi saymakla bitmeyen bir çok mesleğe mensup olmuş ve o mesleklerin en iyisi olmuş. Başta ailesi ve bizler için bir gurur kaynağı” dedi.

Başkan Seçer de cenaze treninde yaptığı konuşmasında; Etem Çalışkan’ın bu toprakların yetiştirdiği ve Cumhuriyet aydınlanmasının en önemli ve değerli sanatçılarından birisi olduğunu belirtti. Çalışkan ile görev süresi içerisinde farklı zamanlarda görüşme fırsatları bulduğunu aktaran Başkan Seçer, “Bir hattat ustası, ressam, düşünür, vatansever ve bir Atatürkçü olduğunu, kimliğini Türkiye’de yaşayan her insan kadar ben de biliyorum. Kendisiyle; onun derinliğini, düşünce zenginliğini, hayata ve insanlığa bakışını, vatanına, milletine, Cumhuriyet’in değerlerine, Atatürk Cumhuriyetine ve Türk milletine kazandırdığı erdemlere dair çok değerli sohbetlerimiz oldu” diye konuştu.

Büyük usta Etem Çalışkan’ın oğlu Raci Çalışkan da, Etem Çalışkan’ın memleketi Mersin’e getirilmesini sağlayan herkese teşekkür etti. Raci Çalışkan, babasının iyi bir sanatçı ve insan olmasının yanı sıra çok sayıda öğrenciyi de yetiştirdiğini belirterek, “Babama insan olarak baktığınızda bir okuldu. Ömrü boyunca, bir akademinin bir yıl içerisinde yetiştirdiği öğrenci sayısından daha fazla öğrenci yetiştirdi. Şu anda öğrencilerinin öğrencileri üniversitelerde ders veriyor. Bu bizim için çok büyük bir gurur kaynağı. Çünkü sanat zincir halinde ilerliyor. Sanatın en büyük özelliği durdurulamaz olması. Babam da bu durdurulamazlığa yıllar içinde çok katkı sağladı ama bence en büyük katkılarından biri yetiştirdikleri” ifadelerini kullandı.

Altınoran Düşünce ve Sanat Derneği Başkanı Dr. Haluk Uygur ise Etem Çalışkan’ın Mersin için çok önemli bir değer olduğunu anlattı. Çalışkan’ın sanat hayatına sığdırdığı unvanı ve ödülleri hatırlatan Uygur, “O, okunan resimler yaptı. Hiçbir zaman bir önce yaptığını yapmadı. Her defasında bir adım öteye gitti. Her yaptığı işte insanlığa bir ders verdi. Her dakika ülkesini düşünen bir insandı. Ressamlığı duvara asmak için değil, ressamlığı insanlığı değiştirmek için bir araç olarak yapardı” ifadelerine yer verdi.  

Buradaki törenin ardından Çalışkan'ın cenazesi, Tarsus'un Göçük Köyü'ne getirildi. Çalışkan, öğle namazına müteakip kılınan cenaze namazından sonra toğrağa verildi.