‘Anemurium Antik Kenti’nde Betona Hayır' kampanyası

Mersin Çevre ve Doğa Derneği, Mersin'in en önemli tarihî kalıntılarından birini oluşturan Anemurium Antik Kenti kıyısındaki kaçak yapılaşma ve foseptik çukuru açılmasına karşı "change.org" sitesi üzerinden "Anemurium Antik Kenti’nde Betona Hayır" başlıklı imza kampanyası başlattı.

Antik Çağ'da Dağlık Kilikya Bölgesi'nin batı bölümünde yer alan önemli liman yerleşimlerinden birisi olduğu bilinen ve Mersin'in en önemli tarihî kalıntılarından birini oluşturan Anemurium Antik Kenti, kıyıdaki bir bölgede kaçak yapılaşma iddialarıyla gündeme gelmişti.

Mersin Çevre ve Doğa Derneği ile Anamur Çevre Platformu yöneticileri tarafından bölgedeki söz konusu kaçak inşaatın fotoğraflarının sosyal medya hesaplarından paylaşılarak yetkililerin dikkati çekilmeye çalışılırken, bu kez aynı yerde bir de foseptik çukuru açıldığı ortaya çıkmıştı.

Mersin Çevre ve Doğa Derneği (MERÇED) yöneticileri tarafından bu gelişmelerin ardından, deniz kaplumbağalarının yuvalama alanı da olan bölgede kaçak yapılaşmaya ve kirliliğe neden olacak insan faaliyetlerinin önlenmesi amacıyla "change.org" sitesi üzerinden imza kampanyası başlatıldı. 8 Temmuz’da başlatılan kampanyadaki imza sayısı yaklaşık 7 bine ulaştı.

İmza kampanyasının önemi konusunda şu ifadelere yer verildi:

"Anamur Çevre Platformu tarafından geçtiğimiz günlerde sosyal medyada paylaşılan fotoğraflar ve bilgilerin yerel ve ulusal basında paylaşılmasıyla öğrendiğimiz üzere, Mehmet Tekocak tarafından kazı ve restorasyon çalışmaları sürdürülen Anemurium Antik Kenti’nde, Tuba İnşaat Taahhüt San. ve Ticaret Ltd. Şti. tarafından yapılan 1. etap çevre düzenlemesi kapsamında, denizin altında da bir kısım kalıntılar olan antik kentin denizle buluştuğu noktada, henüz kazı çalışmalarının tamamlanmadığı bilinen saray kompleksinin önündeki, yerli ve yabancı turistlerin en çok fotoğrafını çektiği simgeleşmiş Karaağaçların bulunduğu yerde, kurul kararına aykırı ve muhtemelen ruhsatsız olarak betonarme bir inşaata başlanmış ve bundan önce ören yerine giriş çıkışlar, söz konusu şirketin uyarı tabelalarıyla kapatılmıştır.

2. kat tablası yapılarak tekrar beton dökmeye hazır hale getirilen, bir kat daha, belki de daha fazla kat çıkmaya hazırlanan betonarme yapı, tepkiler üzerine ve muhtemelen yine izin alınmaksızın, iş makinalarıyla yıkılmış, inşaattan çıkan molozlar, ağır kamyonlarla ören yerinin dışına taşınmıştır.

Ancak, derin biçimde kazılan çimentolu temel, yetkili birimlerce izin verildiği iddiasıyla, taş bina yapılmak üzere yerinde bırakılarak üstü branda ile kapatılmış ve ören yerindeki nekropol alanının önündeki bir başka sahada başlanan inşaat çalışmaları şimdilik durdurulmuştur.

Duyumlarımıza göre, Adana Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulunca, Anemurium’daki 1. derecede arkeolojik sit alanının içerisinde yer alan en az 2500 yıllık arkeolojik kalıntıların silüetini bozacak şekilde, taş bina, otopark, tuvalet, duş, büfe gibi diğer sosyal donatı alanlarına izin veren bir karar alınmıştır. Böylesine bir karar varsa, öncelikle bu kararın kamuoyu ile paylaşılması, sonrasında ise iptali gerekmektedir.

Ayrıca,  betonu sökülen binanın taş olarak dahi yapılmaması, diğer sosyal donatı alanlarının da iptal edilmesi gereklidir. Çünkü bu yapılara izin verilmesi hukuken ve ilke kararları uyarınca mümkün değildir.

Anemurium’un kıyısında bulunduğu kumsalda, bu tür sosyal donatı alanlarının yapılması, Tarım Orman Bakanlığı’nın 2009/10 sayılı Genelgesi’ne de aykırıdır. 1. derecede arkeolojik sit alanı olduğu için kumullarıyla birlikte kısmen korunan, kara ve deniz ekosistemlerinin müthiş bir uyum halinde olduğu, deniz kaplumbağalarının rahatça yuvalayabileceği tek kumsalın kıyısındaki koruma sahalarında, beton veya taşla bile olsa bir inşaat ve yuvalama kumsalına insan baskısı uygulayacak şekilde sosyal donatı alanları yapılması, Bern Sözleşmesi başta olmak üzere uluslararası sözleşmelere de aykırıdır.

Birçok insanda, Mehmet Tekocak tarafından bugüne değin kazı ve restorasyon çalışmaları yürütülen Ören yerinde yapılan yanlışların, diğer işlerin yapımında da gerçekleşeceği yönünde haklı bir endişesi vardır. Ekteki video ve fotoğraflar, bu yöndeki endişenin haklılığını ortaya koymaktadır.

Anemurium, Dünya vatandaşları için önemli antik kentlerden birisidir. Turizm ya da başka bir bahaneyle oraya yapılacak tüm inşaatlar durdurulmalı, kentin dokusu bozulmamalıdır. Kafasına göre iş yaptığı ortaya çıkmış bir firmanın Ören yerinden uzaklaştırılıp, kazı alanının halka açılmasının gerektiği de ortadadır. Gördüğümüz kadarıyla, yetkililerce izin verilen işler denetlenememekte, kontrol edilememektedir.

Keza, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nı temsil yetkisi taşıyan ve yasadan doğan sorumlulukları olan Anamur Müze Müdürlüğü de kontrol ve denetim yetkisini antik şehrin sahibi sanan, ayrıcalıklı firmaya karşı  kullanmamıştır.

Anamur halkı, "Yetkisi olmadığı halde kazı alanına ve Ören yerine giriş çıkışlara yasak getirebilen, işin özünde sadece istihkakını alma derdinde olan bir özel firma tarafından girişe kapatılan kazı yeri bizlere açılsın ki, yapılan işleri biz de izleyelim ve yapılacak yanlışları yetkililere halk olarak biz bildirelim" düşüncesindedir. Ki bu düşüncesinde halk haklıdır. Çünkü söz konusu firma, izine aykırı ve ruhsatsız olarak, 1. derecede arkeolojik sit alanına, ağır iş makinalarıyla kafasına göre beton dökmüştür ve tepkiler üzerine döktüğü betonu, muhtemelen yine izinsiz olarak kaldırmıştır. Halkın güvenini yitiren söz konusu firma ve Mehmet Tekocak, kazı sahasından el çektirilmelidir.

'1. derecede arkeolojik sit alanı olan dünya mirası Anemurium Antik Kenti’ne beton döken firma ve buna göz yuman kazı başkanı Mehmet Tekocak bu işten el çektirilsin, denetim ve kontrol yetkisini kullanmayan Müze Müdürü ile diğer sorumlular yargılansın" diyorsanız, görüşlerinizi de belirterek bir imza da siz verin."