AYM'den 'üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyenlere' ilişkin düzenleme kararı

Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yer alan karara göre, Diyarbakır 7. Ağır Ceza Mahkemesi ile CHP, ayrı ayrı 7499 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'la 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 220 ve 314. maddelerinde yer alan "örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyenlerin" cezalandırılmalarına ilişkin düzenlemelerde yapılan değişikliklerin iptali için Yüksek Mahkemeye başvurdu.

Başvuruları birleştiren AYM, 220. maddede yer alan, "Örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyen kişi, ayrıca 2 yıl 6 aydan 6 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır." ile 314. maddede yer alan, "Örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyen kişi, ayrıca 5 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. İşlenen suçun niteliğine göre verilecek ceza yarısına kadar indirilebilir." hükümlerinin iptaline karar verdi.

İptal kararları, 6 ay sonra yürürlüğe girecek.

Kararın gerekçesinden

AYM'nin kararında, söz konusu yasal düzenlemeler nedeniyle örgüt adına suç işleyen kişinin örgüt üyelerine göre daha ağır cezalarla karşılaşmasına neden olabileceği ifade edildi.

Yasal düzenlemede yer alan "örgüt adına" kavramının belirsiz olduğuna işaret edilen kararda, cümlenin geniş yorumlanmasına neden olabileceği, bu durumun ifade özgürlüğü, toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkı ya da örgütlenme veya din ve vicdan özgürlüğü gibi temel haklar üzerinde güçlü bir caydırıcı etki yarattığı ifade edildi.

Yüksek Mahkemenin kararında, şunlara yer verildi:

"Kuralın örgüt üyeliğine dair herhangi bir somut delil olmadan ve işlenen suçun niteliği ve ağırlığı itibarıyla örgütün amacına ne surette katkıda bulunduğu da dikkate alınmadan kişilerin örgüte üye olmak gibi son derece ağır bir suçtan cezalandırılmalarına neden olacak şekilde geniş yorumlanmaya müsait olduğu, kamu otoritelerinin keyfi uygulamalarını önleyecek şekilde belirli ve öngörülebilir nitelikte olmadığı değerlendirilmiştir. Bu itibarla kuralın Anayasa'nın 38. maddesi bağlamında kanunilik şartını taşımadığı sonucuna varılmıştır."