Adana'da faytonculuk mesleği nostaljiye dönüştü

Eskiden ulaşımda kullanılan, kimi zaman ambulans, kimi zaman ise, cenaze aracı görevini gören faytonlar bu gün unutulmaya yüz tutmuş meslekler arasında yer alıyor.Bir zamanlar hem bir geçim kaynağı, hem de aile arasında bir gelenek olan faytonculuk mesleği yok olmaya yüz tutmuş meslekler arasında yer alıyor. Bugün hala bazı çevrelerce yaşatılmaya çalışılan faytonculuk mesleği sadece özel günlerde, festivallerde ve bayramlarda Adana sokaklarında görülüyor. Bu özel günlerde ortaya çıkan faytonlara vatandaşlar, nostalji yapmak için biniyor. Kentin bazı caddelerinde müzik açarak tur atan faytonlar vatandaşlara unutulmaz anlar yaşatıyor.

İlkhaber Gazetesi'nden Bayram BULUT'un haberine göre; Eskiden ulaşım araçlarının kısıtlı olduğu dönemlerde faytonlar, kimi zaman ulaşım aracı, kimi zaman bir ambulans, kimi zaman ise bir cenaze aracı görevi bile görebiliyorlardı. Geçmiş dönemlerde bu mesleği yapan 67 yaşındaki Gazi Yıldırım ve Selahattin Baysal, geçmişte yaşadıkları anıları muhabirimize anlattı. Bunlardan en çarpıcı olanı ile doğum yapacak olan bir kadını ambulans gibi hastaneye yetiştirdikleri ve cenaze aracı bulamadıkları için ölen bir çocuğun cenaze aracı olarak faytonun kullanılması oldu. 

10 yaşından beri faytonculuk yaptığını söyleyen Gazi Yıldırım , faytonların kendi çocukluk ve gençlik döneminde ulaşım aracı olarak kullanıldığını söyledi. Kendisinin baba mesleği olan faytonculuğa 10 yaşında başladığını dile getiren Yıldırım, “Eskiden ulaşım aracı olarak faytonlar kullanılırdı. Bende o yıllarda 10 yıl kadar faytonculuk yaptım. Şimdi ise festivallerde, bayramlarda kullanıyoruz. Düğünlerde, sünnetlerde fayton isteyenler oluyordu” dedi.

Başından geçen anıları anlatan Yıldırım, faytonla hasta bile taşıdıklarını söyledi. Eskiden faytonların her kesime hitap ettiklerini dile getiren Yıldırım, “Eskiden her kesime hitap ediyordu. Taksi yoktu ve biz hizmet veriyorduk. Hastanelere hastaları taşıyorduk. Doğum yapmak üzere olan kadınları hastaneye yetiştirdiğimi hatırlıyorum” ifadelerini kullandı.

Şehir içi çarşı merkezinin araç trafiğine kapanmasının her dönem konuşulduğunu belirten Yıldırım, “Şehir içi trafiğe kent merkezi kapatılacak deniliyordu. Bizler böyle bir şey söz konusu olursa bu alanda faytonla hizmet vermek istiyoruz. Cüzi miktarla insanların kent içi ulaşımını sağlamak istiyoruz” şeklinde konuştu.

Faytonculardan Selahattin Baysal’da geçmişte yaşadığı anıları anlattı. Faytonların servis görevi gördüklerini aktaran Baysal, “Eskiden taksimi vardı. At arabaları ile ulaşım sağlıyorduk. Hastaları hastanelere yetiştirirdik. Servis görevi görürdük. Doğumdan cenazeye her türlü hizmette kullanılıyordu faytonlar” ifadelerini kullandı.

Baysal, faytonunun cenaze aracı görevi gördüğünü bile aktaran Baysal, “Bende bir gün bir çocuk cenazesini taşımak zorunda kaldım. Çocuk ölmüştü. Cenaze aracı bulamamışlardı. O dönemde araç sıkıntısı vardı. Bana söylediler. Mezarlığa kadar götürdüm. Faytonculuk güzeldi. Hala yapıyoruz ama sadece özel günler, bayramlar ve festivallerde çıkıyoruz. Yoksa iş yok” diye konuştu.