Yapay zeka iş dünyasını nasıl temelden değiştiriyor?
SERHAT AKARSU
(İLKHABER)- Geçtiğimiz yıl, yapay zeka gelişiminde dramatik adımlara ve kamuoyunun teknolojiye yönelik algılarında büyük değişimlere tanık olduk. OpenAI'nin ChatGPT'si gibi sohbet robotları ve GPT-4 gibi LLM'ler, akıcı bir şekilde iletişim kurma ve çok çeşitli bilişsel değerlendirmelerde en üst düzeyde veya en üst düzeye yakın performans gösterme konusunda olağanüstü yetenekler sergiledi. YZ ekosisteminin ayrılmaz bir parçası olan şirketler (Nvidia gibi) piyasa değerlerinin yükseldiğini gördüler. Google ve Microsoft gibi teknoloji devleri arasında bir YZ silahlanma yarışından söz ediliyor.
YZ'yi çevreleyen tüm heyecana rağmen, iş değiştirme, dezenformasyonun yayılması ve YZ destekli siber saldırılarla ilgili endişelerden varoluşsal risk korkularına kadar hiçbir sıkıntı yaşanmadı. YZ'yi sorumlu bir şekilde test etmek ve kullanmak çok önemli olsa da, önümüzdeki yıl içinde (bu alandaki liderler ve takipçiler arasındaki uçurumu genişletecek) önemli düzenleyici değişiklikler görmemiz pek olası değil. Büyük, veri zengini YZ liderleri muhtemelen büyük faydalar elde ederken, teknolojinin gerisinde kalan rakipler veya YZ'nin tehdidi altında olan ürün ve hizmetleri sağlayan şirketler önemli ölçüde değer kaybetme riskiyle karşı karşıya kalacaktır.
YZ yarışında kazananlar ve kaybedenler olacaktır, ancak YZ konusunda kötümser olanlar teknolojinin ortaya çıkaracağı yaratıcılık ve üretkenliği göz ardı etmektedir. Evet, iş kayıpları kaçınılmaz ama iş kazançları da öyle. En başarılı şirketler değişim dalgasıyla mücadele etmeyecek - şimdiye kadar tanık olduğumuz en büyük teknolojik devrimlerden birinde nasıl yer alacaklarını bulacaklar.
İnovasyon yerinden edilmeyi önleyecektir
Yapay zekanın bugün var olan birçok rolün yerini alacağına şüphe yok - veri giriş memurları, içerik oluşturucular, avukat yardımcıları, müşteri hizmetleri temsilcileri ve diğer milyonlarca çalışan kariyerlerinin beklenmedik bir dönüş yapmak üzere olduğunu keşfedebilir. Accenture, "dil görevleri çalışanların toplam çalışma süresinin %62'sini oluşturduğundan" tüm çalışma saatlerinin %40'ının sadece LLM'lerden etkilenmesini bekliyor. Dünya Ekonomik Forumu'nun 2023 İşlerin Geleceği Raporu, makineler tarafından yapılan işlerin oranının 2027 yılına kadar %34'ten %43'e çıkacağını öngörmektedir.
Bununla birlikte, insan yaratıcılığına ve direncine güvenmek her zaman akıllıca olacaktır. Bazı roller gereksiz hale geldikçe, YZ denetçileri ve etik uzmanları, hızlı mühendisler, bilgi güvenliği analistleri vb. için talep artacaktır. Ayrıca YZ'ye odaklanan eğitim kaynaklarına olan talep de artacaktır. PwC, çalışanların %74'ünün "istihdam edilebilirliklerini korumak için yeni bir beceri öğrenmeye veya tamamen yeniden eğitim almaya hazır olduklarını" söylediğini bildiriyor - bu, çalışanların yeni teknolojik ve ekonomik gerçeklere uyum sağlamanın önemini anladıklarına dair cesaret verici bir işaret. Belki de bu yüzden Amerikalı çalışanların %73'ü teknolojinin iş olanaklarını iyileştireceğine inanıyor.
Şirketler, yetenek hareketliliğine ve mesleki gelişime odaklanarak bu duygulardan yararlanmalıdır; bu, aynı anda iş güçlerini yapay zeka çağına hazırlayacak ve inatla sıkı bir işgücü piyasasında elde tutmayı artıracaktır. Şirket içi eğitimin ötesinde, yapay zeka, veri bilimi, siber güvenlik ve diğer birçok ileriye dönük konuya odaklanan üçüncü taraf eğitim hizmetlerinin ortaya çıktığını görüyoruz - önümüzdeki yıllarda muhtemelen ivme kazanacak bir trend. Yapay zeka kaynaklı iş kayıplarıyla ilgili tüm korkunç manşetlerin ortasında, insanların ne kadar uyarlanabilir olabileceğini hatırlamak önemlidir.
Yapay zeka riskini yönetmek temel bir öncelik olacak
Yapay zekanın neden olacağı ekonomik şokların yanı sıra, teknoloji, şirketlerin ve tüketicilerin önümüzdeki yıllarda hesaba katması gereken birçok başka tehlikeyi de beraberinde getiriyor. YZ destekli siber saldırılar, önyargı ve şeffaflıkla ilgili sorunlar, telif hakkı ihlali ve yanlış bilgilerin büyük ölçekli üretimi, giderek daha acil hale gelen risklerdir. Bu riskleri yönetme yöntemlerimiz, önümüzdeki yıllarda YZ'nin konuşlandırılması ve benimsenmesi üzerinde kapsamlı etkilere sahip olacaktır.
Yapay zekanın siber saldırılardaki potansiyel rolünü ele alalım. Verizon'un 2023 Veri İhlali Araştırmaları Raporu'na göre, veri ihlallerinin neredeyse dörtte üçü bir insan unsuru içeriyor, bu nedenle siber suçlular genellikle kimlik avı gibi sosyal mühendislik saldırılarına güveniyor. LLM'ler anında sınırsız miktarda tutarlı ve ilgi çekici metin üretebilmektedir; bu da siber suçlulara oltalama saldırılarını büyütmek için güçlü bir araç sağlayabilir (bu saldırılar, kurbanları gerçekçi görünen metinlerle kötü niyetli içeriğe tıklamaya ikna etmeye dayanır). Check Point Research şimdiden "Rus siber suçluların OpenAI'nin kısıtlamalarını aşma girişimlerini" tespit etti.
Şirketler bu gelişmelere ayak uydurmak için siber güvenlik yatırımlarını artıracak ve yakın gelecekte büyük olasılıkla yapay zeka destekli siber saldırılar göreceğiz. Yapay zekanın yarattığı tehdidi hesaba katmak için siber güvenlik eğitimine yönelik yaklaşımların güncellenmesi gerekecek. Örneğin, kimlik avı girişimlerini tespit etmek daha zor olacak çünkü siber suçlular ikna edici (ve daha az hatayla dolu) metinler üretmek için LLM'leri kullanacak. YZ devrimi sırasında başarılı olmak için en iyi konumda olan şirketler, riskleri şimdi değerlendiren ve uyum protokollerini, İK politikalarını ve siber güvenlik platformlarını YZ'nin faydalarından yararlanırken tehlikelerini de hesaba katacak şekilde güncelleyenlerdir.
Yapay zeka iş ortamını temelden dönüştürecek
ChatGPT sadece iki ay içinde aylık 100 milyon aktif kullanıcıya ulaşarak tüm zamanların en hızlı büyüyen tüketici uygulaması haline geldi. Muazzam miktarda veriye erişimi olan büyük teknoloji şirketleri ve bu alandaki öncü beyinler ilk hamlede önemli avantajlara sahip olacak olsa da, yakın gelecekte birçok startup yapay zeka için yenilikçi uygulamalar geliştirecektir. YZ'nin ekonomik etkisi, teknolojinin kendisinin geliştirilmesinin çok ötesine geçecektir.
Örneğin, yapay zeka ve robot teknolojilerinin birleşimi ile makine, elektrik ve yazılım mühendisleri arasındaki yeni işbirlikleri, inovasyon döngü sürelerini, hata oranlarını ve maliyetleri önemli ölçüde azaltacaktır. Önümüzdeki yıl, yapay zeka öncülüğündeki yıkım hızla ivme kazanacak: İş güçleri değişecek, pazar payı ve değerlemelerde ciddi dalgalanmalar olacak ve yapay zekayı yavaş benimseyenler hızla çekiş gücünü kaybedecek. Ayrıca birçok yanlış başlangıç da olacak - bazı şirketler şaşırtıcı getiriler elde ederken, diğerleri yanlış yönlendirilmiş yutturmacalara kanacak ve çıkmaz sokaklara girecek. En başarılı girişimler, veri toplama ve ilk harekete geçenlerle ortaklıklar etrafında ağ etkilerinden yararlanmanın bir yolunu bulacaktır.
Yapay zeka hızla gelişip yaygınlaşırken iş dünyasının tam olarak neye benzeyeceğini bilmek imkansız. Ancak kesin olan bir şey var: İleriyi düşünen şirketler şu anda yapay zekaya odaklanmakta haklılar - sadece potansiyel ödüllerin yanı sıra risklerin de farkında olmaları gerekiyor.