Küresel piyasalar haftaya karışık seyirle başladı
Başkan Trump'ın tarife politikasına ilişkin gelişmeler piyasaların yönü üzerinde etkili olmayı sürdürürken, geçen hafta açıklanan istihdam verilerinden alınan sinyaller ülkedeki büyümeye ilişkin riskleri destekliyor.
Tarifelere yönelik haber akışı fiyatlamaları zorlaştırmaya devam ederken, Kanada ve Meksika'dan ithal ettiği mallara uygulamaya başladığı tarifelerde ABD-Meksika-Kanada Anlaşması (USMCA) ile uyumlu mallar için 2 Nisan'a kadar muafiyet tanıyan Trump, Kanada'ya yönelik yeni tarife tehditlerinde bulundu.
Trump, Kanada'nın kereste ve süt ürünlerine yüksek gümrük vergileri uyguladığını belirterek, ülkeye karşılıklı tarife uygulayabileceklerinin sinyalini verdi. Analistler, Trump'ın tarife yaklaşımındaki değişimlerin belirsizlikleri artırdığını, bu durumun ülkelerin ekonomi politikaları oluşturmasında öngörülebilirliği azalttığını ve yatırımcıları temkinli olmaya sevk ettiğini söyledi.
Öte yandan, ABD'nin uygulamaya aldığı tarifelerin ülkede enflasyonist baskıları artırabileceğine dair endişeler de sürüyor. ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell, cuma günü Chicago Üniversitesi'nde düzenlenen Para Politikası Forumu'nda yaptığı konuşmada, artan belirsizlik seviyelerine rağmen ABD ekonomisinin "iyi bir yerde olmaya devam ettiğini" söyledi.
Hükümet politikalarının etkilerine ilişkin belirsizliklere işaret eden Powell, faiz indirimleri konusunda acele etmeye gerek duymadıklarını ve daha fazla netlik beklemek için para politikasının iyi bir konumda olduğunu bildirdi.
Powell, "Özellikle de ticaret politikasında yakın zamanda gelişmeler yaşanmış olsa da değişiklikler ve bunların olası etkileri konusundaki belirsizlik yüksek olmaya devam ediyor. Acele etmemize gerek yok ve daha fazla netlik beklemek için iyi bir konumdayız." ifadesini kullandı.
Powell'ın yanı sıra diğer Fed yetkililerinin sözle yönlendirmeleri devam ederken, Fed Yönetim Kurulu Üyesi Adriana Kugler, artan enflasyon risklerini gerekçe göstererek, Bankanın faiz oranlarını bir süre daha sabit tutmasının uygun olabileceğini belirtti.
Cuma günü açıklanan verilere göre, yatırımcıların yakından takip ettiği tarım dışı istihdam verisi, şubat ayında beklenenden daha az bir istihdam artışı olduğunu ortaya koydu. ABD Çalışma Bakanlığı verilerine göre, ülkede tarım dışı istihdam şubatta 151 bin kişi artarak beklentilerin altında gerçekleşirken, işsizlik oranı yüzde 4'ten 4,1'e çıktı. Bu dönemde federal hükümet istihdamında yaşanan azalış dikkati çekti. Kamu sektöründeki istihdam azalışının Hükümet Verimliliği Departmanının işten çıkarmalarının etkisini bir miktar yansıttığını belirten analistler, gelecek aylarda federal harcama kesintileri ve gümrük tarifelerinin etkilerinin iş gücü piyasası üzerinde daha fazla baskı oluşturmasının beklendiğini kaydetti.
Ayrıca, Fed'in dikkatle izlediği ortalama saatlik kazanç aynı dönemde yüzde 0,3 artarak 35,93 dolara yükseldi. Şubatta beklentiler dahilinde artan ortalama saatlik kazanç, ocak ayında yüzde 0,4 artış göstermişti.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed'in yılın ilk faiz indirimini haziran ayında yapacağına kesin gözüyle bakılırken, yılın tamamında da toplamda 3 faiz indirimine gideceği tahmin ediliyor. Bu gelişmelerle, ABD'nin 10 yıllık tahvil yüzde 4,29 seviyesinde, dolar endeksi ise bir önceki kapanışın hemen üzerinde 103,9 seviyesinde dengelendi.
Altının ons fiyatı ise cuma günü yatay seyirle 2 bin 909 dolardan kapanırken, şu sıralarda önceki kapanışın hemen altında 2 bin 908 dolardan işlem görüyor. Brent petrolün varil fiyatı ise güne önceki kapanışın yüzde 0,7 altında 69,8 dolardan başladı.
New York Borsası'nda cuma günü, S&P 500 endeksi yüzde 0,55, Nasdaq endeksi yüzde 0,70 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,52 değer kazandı. ABD'de endeks vadeli kontratlar haftaya negatif bir seyirle başladı.
Avrupa borsalarında cuma günü negatif bir seyir izlenirken, ABD'nin korumacı ticari tutumu bölge ekonomileri tarafından yakından takip ediliyor.
ABD'nin 2 Nisan'da uygulamaya alacağını ifade ettiği karşılık esaslı tarifelerden Avrupa ülkelerinin nasıl etkileneceğine yönelik belirsizlikler sürerken, Avrupa Birliği'nin (AB) atacağı misilleme adımlarına ilişkin haber akışı yakından takip edilmeye devam ediyor.
Öte yandan, AB yetkililerinin savunma harcamalarının artırılacağına yönelik açıklamaları pay piyasalarında savunma hisselerine olan ilgiyi artırmaya devam ediyor. Dün açıklamalarda bulunan AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Avrupa'nın savunmasında yükü ABD'den almak için çabalara hız verildiğini vurgulayarak, ABD'nin bu yöndeki talebinde haklı olduğunu ve Donald Trump yönetiminin tavrının müttefiklik ilişkisine zarar vermediğini ifade etti.
Von der Leyen, "Elbette ABD ve AB müttefiktir. Ancak bu son 25-30 yıl ya da daha fazla süredir sahip olduğumuz modelin hala doğru olduğu anlamına gelmez. Savunma sorumluluğunun büyük kısmı ABD'dedir. Biz ödevimizi yapmalıyız, sorumluluklarımızı yerine getirmeliyiz." ifadelerini kullandı.
Analistler, ABD yetkililerinin son zamanlarda yurt dışındaki askeri harcamalara olan eleştirileri ve Trump'ın korumacı siyasi tutumunun etkisiyle AB'nin savunma harcamalarını artırarak silahlanmaya başlayacağını belirterek, bölge genelinde yetkililerin savunma harcamaları konusundaki açıklamalarının piyasaların yönü üzerinde etkili olabileceğini kaydetti.
Cuma, Almanya'da DAX 40 yüzde 1,75, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,94, İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,48 ve İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,03 geriledi. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar yeni haftaya karışık bir seyirle başladı.
Asya borsalarında da karışık bir seyir önce çıkarken, Çin'de dün açıklanan enflasyon verileri zayıf iç talebe işaret etti. Çin'de tüketici fiyatlarındaki durgunluk ve üretici fiyatlarındaki süregelen düşüş, şubat ayında da devam etti. Buna göre, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 0,7, Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) yüzde 2,2 geriledi.
Analistler, Çin'deki iç talepte görülen zayıflığın ülke ekonomisi için önemli risklerden biri olarak öne çıktığını kaydederek, yerel yönetimlerin borç riskleri ve gayrimenkul sektöründeki düşüşün dünyanın en büyük ikinci ekonomisi Çin'i olumsuz etkilemeyi sürdürdüğünü kaydetti.
Bunun yanı sıra Çin'in ihracatındaki artış, yılın ilk iki ayında, ABD'nin ticari tarifeleri artırması ve ticaret savaşlarına ilişkin endişelerin etkisiyle yavaşladı. Çin Gümrükler Genel İdaresi verilerine göre, Ocak-Şubat 2025 döneminde ihracat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2,3 artarak 539,94 milyar dolara ulaşırken, geçen yılın son çeyreğindeki artış ivmesinin gerisinde kaldı.
ABD'nin tarifeler konusundaki adımlarının bölgedeki ekonomik göstergeler üzerinde etkili olmaya başladığını kaydeden analistler, gelecek dönemde artan ticari risklerinin başta Çin olmak üzere bölge ülkelerinin ekonomik stratejilerini gözden geçirmesine neden olabileceğini ve mali teşvikleri artırabileceklerini aktardı.
Bugün açıklanan verilere göre Japonya'da ocak ayına ilişkin ayı cari işlemler dengesi 256,7 milyar yen açık vererek tahminlerin altında gerçekleşti. Öte yandan, Japon tahvil piyasalarındaki yükseliş de dikkati çekerken, 10 yıllık devlet tahvil getirileri yüzde 1,57 seviyesini görerek 2008'den bu yana en yüksek seviyesine çıktı.
Bu gelişmelerle kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 yüzde 0,5 ve Güney Kore'de Kospi yüzde 0,6 yükselirken, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 2,2 ve Çin'de Şanghay bileşik endeksi de yüzde 0,6 düştü.
Yurt içinde cuma günü alış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,46 değer kazanarak 10.507,11 puandan tamamladı.
Dolar/TL, cuma günü yüzde 0,2 yükselişle 36,4777'den kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında yüzde 0,1 artışla 36,5210 seviyesinden işlem görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde sanayi üretimi, yurt dışında ise Almanya'da sanayi üretimi ve dış ticaret dengesi, Avro Bölgesi'nde Sentix yatırımcı güven endeksinin takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.600 ve 10.650 puanın direnç, 10.450 ve 10.350 puanın destek konumunda olduğunu kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
10.00 Türkiye, ocak ayı sanayi üretimi
10.00 Almanya, ocak ayı sanayi üretimi
10.00 Almanya, ocak ayı dış ticaret dengesi
12.30 Avro Bölgesi, mart ayı Sentix yatırımcı güven endeksi
