Adana’nın vazgeçilmezi ‘Şalgam’
Serhat ŞANLI
ADANA (İLKHABER) – Adana'nın coğrafi işaret tescilli sokak lezzetlerinden şalgam suyu, kebabın yer aldığı sofraların vazgeçilmez içeceği olarak karşımıza çıkıyor. Adana denilince akla ilk kebap, ardından ise kebabın yanında olmazsa olmaz şalgam gelir. Her derde deva olan şalgam suyu hemen hemen herkesin dört mevsim sevdiği, tükettiği lezzetli bir içecek..
Tüm Türkiye’de bilinen ve son yıllarda yurt dışına da gönderilen şalgamın dondurması dahi yapılıyor. Siyah havuç, şalgam turpu ve bulgur unu mayasıyla hazırlanan ve 45 günlük mayalanma sürecinin ardından tüketicilere sunulan şalgam suyu, mayhoşluğu ve keskinliğiyle güzel bir lezzet sunuyor. Adana'nın kavurucu sıcaklarının da serinleten içeceği olan şalgam, kentin dört bir yanında marketlerden, seyyar tezgâhlara kadar hemen hemen her yerde satılıyor.
Adana’nın ilk tescilli seyyar şalgamcısı olarak öne çıkan olan Ramazan Tilki, 33 yıldır bu işi yapıyor. Kırmızı pancardan elde edilen şalgam suyunun, vitamin ve mineral yönünden de oldukça zengin olduğunu, tadının ise yapılma yönteminden geçtiğini belirten şalgam ustası Ramazan Tilki, “Bu işe ömrümüzü verdik. Şalgam bizim işimiz ve fabrika değil ev yapımı şalgam en iyisi” diyor.
Aileden gelen ve eşiyle birlikte evde şalgamı hazırlayan ve Yaz aylarında üretilen şalgamın 10 günde içmeye hazır hale geldiğini söyleyen Ramazan Tilki, “İyi bir şalgam öncelikle ağızda unutulmaz bir lezzet bırakır. Ayrıca Yaz aylarında üretilen şalgam 10 gün gibi kısa bir sürede içmeye hazır hale gelmektedir. Ürettiğimiz şalgam sadece Adana değil, tüm Türkiye’ye gönderiyorum” dedi.
Adanalıların, her derde deva diye içtiği şalgam suyunun vücuda bilinen birçok faydasına da değine Ramazan Tilki, “Şalgam suyu sağlık açısından çok faydalıdır. Her derde deva, sağlık deposudur. Antioksidan özelliğini bilmeyen yoktur ve iştahı açar, vücuttaki toksinleri atarak hücreleri yeniler, mide ve karaciğere iyi gelir. Hazmı kolaylaştırır. Kış mevsiminde soğuk algınlığı ve gribe karşı iyi gelir” diye konuştu.
Adana’da merkezde ‘Seyyarın Şalgamı’ adıyla marka tescilli üretim yapan Ramazan Tilki, fabrikasyon üretimle, belirli miktarda üretilen şalgam arasında lezzet yönünden büyük bir fark olduğunu, ev yapımı şalgamın yalnızca, mor havuç, su, tuz ve bulgur unu (setik) ile mayalandırıldığını söylüyor.
Ürettiği şalgamda hiçbir katkı maddesi olmadığını belirten Ramazan Tilki, “İyi bir şalgam içmek isteyenler kesinlikle bize uğruyor. Daima geliyorlar, çünkü bizim şalgam ev yapımı ve tamamen doğal. Hiçbir katkı maddesi içermiyor.
Fabrikasyon üretimde ise şalgamın raf ömrünü uzatmak için çok sayıda kimyasal kullanılıyor. Zaten ev yapımı şalgam belirli miktarda üretildiği için sadece doğal olarak hazırlanıyor. Ürettiğimiz şalgamı içenler, tuz oranı, kıvamı ve lezzeti ile büyük keyif alıyor. Bir tadan bir daha bırakmıyor” Dedi.
Kilo vermek isteyenler için de şalgamın iyi bir tercih olacağını ifade eden Ramazan Tilki, “Şalgam kilo vermeye de yardımcı olur. Çünkü şalgam suyunda bol miktarda lif bulunur. İçeriğinde zengin lif barındırdığından şalgam suyu, bağırsakların iyi çalışmasını sağlayarak, kilo vermeye yarımcı olur. Bağırsaklarda meydana gelecek olan kötü bakterilerin de önüne geçerek hastalıkları engeller. Kabızlığın giderilmesine de yardımcı olan şalgam suyu bu sayede kilo vermeye de yardımcı olur.
Ayrıca yüksek miktarda C vitamini içermesi nedeniyle Kış aylarında grip ve soğuk algınlığını engeller” ifadesi kullandı.
Babadan devraldığını mesleği tam 33 yıldır devam ettirdiğini belirten Ramazan Tilki, Adana’nın yanı sıra şehir dışından da talepler olduğunu, ürettikleri şalgamı yurtdışından gelen gurbetçilerin de beğenerek içtiklerini ve Hollanda, Almanya, Belçika, Finlandiya gibi ülkelere götürdüklerini söylüyor.
İyi bir şalgamın kalitesinin, yapımında gizli olduğunu da söyleyen Ramazan Tilki, “Şalgamın kalitesi yapımında gizlidir. Kırmızı havuç, su, tuz, şalgam turpu ile mayalanması için bulgur unu (setik) ve ekmek mayası kullanılan şalgam halk arasında özellikle hazmı kolaylaştırdığı için tercih ediliyor. İyi bir şalgam için 15 günlük mayalanma süresinden geçmesi gerekiyor. Yıllardır ev yapımı şalgam üretiyorum ve böylece her zaman aynı tat ve lezzetle üretim yapıyorum.
Şalgam yaparken, havucundan, mayasına, suyundan tuzuna, şalgam turpundan kurulma aşamasına kadar her şeyi büyük titizlikle takip ediyorum. Bizim ürettiğimiz şalgamı içenler başka şalgamı beğenmiyor“ sözlerine yer verdi.
TAM BİR ŞİFA DEPOSU
Ülkemizde Adana’ya özgü bir lezzet olan şalgam suyu günlük C vitamini ihtiyacını karşılar. İçerisinde A, B, C ve K vitaminleri, kalsiyum ve potasyum buluna şalgam suyu, kalp, göz, kemik ve diş sağlığına oldukça faydalı olarak öne çıkıyor. Vücuttaki toksinlerin dışarı atar, boğazdaki iltihaplanmanın giderilmesine yardımcı olur.
Şalgam suyu acılı ve acısız olarak ikiye ayrılmaktadır. Günde bir bardak düzenli olarak içilen şalgam suyu, bağırsakların sağlıklı bir şekilde çalışmasını sağlar. Sindirim sistemini hızlandırır, idrar söktürür. Soğuk algınlığına iyi gelir. Bronşları açar, astım ataklarını azaltır. Ancak şalgam suyunun fazla tüketiminin zararları vardır. Özellikle tansiyon hastası kişiler şalgam içerken dikkatli olmalı..
Ayrıca beta karoten ve bakır içerdiğinden cildin daha sağlıklı ve parlak kalmasını sağlar. Ciltteki yaşlanmayı durdurur. Şalgam düzenli şekilde tüketilirse saçların daha parlak ve güçlü kalmasını sağlar.
