Deniz Baykal Ölümünün 1.yılında Anılıyor: İşte Siyasete Adanmış Bir Ömür
Deniz Baykal'ın ölümünün 1. yılında siyaset arenasında bıraktığı derin izler, Türk siyasi tarihinde unutulmaz bir miras olarak anılıyor. Baykal'ın siyasi mirası ve kişisel özellikleri, bugün de gönüllerde ve hafızalarda canlılığını koruyor. Deniz Baykal'ın hayatına ve siyasi yolculuğuna dair ayrıntılar...
Deniz Baykal Kimdir?
Deniz Baykal (20 Temmuz 1938, Antalya - 11 Şubat 2023, Ankara), Türk avukat, siyaset bilimci, akademisyen ve siyasetçi olarak tanınır. Cumhuriyet Halk Partisi'nin 4. genel başkanıdır. 1995-1996 yılları arasında başbakan yardımcılığı görevini üstlenmiştir. Uzun bir süre boyunca birçok hükümette yer alan Baykal, 1992-2010 yılları arasında neredeyse kesintisiz olarak Cumhuriyet Halk Partisi'nin genel başkanlığını yapmıştır. Ayrıca, 2002-2010 yılları arasında CHP'yi ana muhalefet partisi olarak yönetmiştir.
Deniz Baykal'ın Siyasi Hayatı
1968 yılında doçentlik tezine dayanak olan CHP'deki raporu ile dikkat çeken Deniz Baykal, siyasete atılışıyla başlayan 55 yıllık siyasi kariyerinde, parti genel başkanlığından bakanlığa, milletvekilliğinden geçici TBMM Başkanlığı'na kadar çeşitli görevlerde bulundu. Deniz Baykal, siyasi yaşamına 1960'lı yıllarda Demokrat Parti iktidarına karşı gelişen öğrenci hareketlerine katılarak başladı.
Deniz Baykal, 1965 genel seçimlerindeki CHP'nin yenilgisini analiz ettiği raporuyla dikkatleri üzerine çekti ve doçentlik tezine bu raporu dayanak olarak sundu. 1968'de doçent olan Baykal, o dönemde CHP'ye katıldı.
Baykal'ın siyasi kariyerindeki ilk adımı 14 Ekim 1973'te gerçekleşti. 185 milletvekili ile birinci olan CHP'den Antalya milletvekili seçilen Baykal, 50 yılı aşkın bir süre siyasetin içinde aktif rol aldı.
Baykal'ın siyasi kariyerindeki yükselişi hızlı oldu. 1973'te milletvekili seçilen Baykal, 1974'te Bülent Ecevit'in başbakanlığında kurulan CHP-MSP koalisyon hükümetinde Maliye Bakanlığı, 1978'de ise 3. Ecevit hükümetinde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı görevlerini üstlendi.
Deniz Baykal bu dönemde CHP Parti Meclisi ve Merkez Yönetim Kurulu üyeliği, genel sekreter yardımcılığı görevlerinde de bulundu.
Baykal, 1979'daki ara seçimlerden sonra düzenlenen olağanüstü CHP Kurultayı'nda parti yönetimini sert bir şekilde eleştirdi.
12 Eylül 1980 askeri darbesinin ardından bir süre Ankara'da Ordu Dil Okulu'nda gözetim altında tutulan Baykal, 1982 Anayasası'nın 5 yıl süreyle siyasi yasağı getirdiği politikacılar arasında yer aldı.
Baykal, 1983'te siyasi partilerin kurulmasına izin verilmesinin ardından Sosyal Demokrasi Partisi'ne (SODEP) katıldı. SODEP'in Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) ile birleşmesi sonrasında SHP'li oldu.
1987'deki genel seçimlerde SHP'den Antalya milletvekili seçilen Baykal, SHP'de grup başkanvekilliği ve genel sekreterlik gibi önemli görevler üstlendi. Genel sekreterlik görevinden istifa ettikten sonra SHP içinde muhalefetin lideri haline geldi.
Baykal, 1992'de CHP Genel Başkanlığı'na seçilerek 54 yaşında genel başkan oldu.
Türkiye, 1994 yılında sol partilerin birleşme arayışlarına tanık oldu. SHP ve CHP, 1995'te birleşti. CHP Genel Başkanı Baykal, bu birleşme sonrasında genel başkanlık görevine tekrar seçildi.
Baykal, 1995 ve 1999 seçimlerinde CHP'nin başarısız olması sonrasında istifasını verdi ve parti içi muhalefetin lideri oldu.
CHP'nin 2002 ve 2007 seçimlerinde başarısız olmasının ardından Baykal, 2010'da internet üzerinden sızdırılan gizli kamera görüntüleri nedeniyle genel başkanlık görevinden istifa etti.
İstifasının ardından siyasi yaşamına Antalya milletvekili olarak devam eden Baykal, parti ve ülke meseleleriyle ilgili açıklamalarıyla gündemde kalmaya devam etti.
Baykal, 2015 genel seçimlerinden sonra Meclisin en yaşlı üyesi sıfatıyla geçici Meclis Başkanlığı görevini üstlendi. Aynı dönemde CHP tarafından TBMM Başkanlığı için aday gösterildi, ancak seçimde başarılı olamadı.
2015 erken seçimlerinde tekrar CHP'den Antalya milletvekili seçilen Baykal, yine Meclis'in en yaşlı üyesi olarak geçici Meclis Başkanlığı görevini üstlendi.
Spor ve aile hayatı
Olcay Baykal ile evli olan Deniz Baykal'ın iki çocuğu ve üç torunu bulunmaktadır. Spora olan tutkusuyla bilinen Baykal, özellikle yüzme sporuna büyük ilgi gösterirdi. Ayrıca sabah yürüyüşleri ve araç kullanma keyfiyle tanınırdı.
Deniz Baykal'ın Ölümü
Baykal, 11 Şubat 2023 tarihinde Ankara'daki evinde 84 yaşında vefat etti. Kızı Aslı Baykal, babasının kalp krizi sonucu hayatını kaybettiğini açıkladı. 14 Şubat 2023 tarihinde önce Çankaya'daki Cumhuriyet Halk Partisi genel merkezinde bir tören düzenlendi ve ardından naaşı Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne götürülerek burada resmi bir anma töreni gerçekleştirildi. Cenaze namazı, Ahmet Hamdi Akseki Camisi'nde kılındıktan sonra Baykal, Devlet Mezarlığı'na defnedildi.
Törende, Ahmet Hamdi Akseki Camisi'nde öğle namazının ardından Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş tarafından cenaze namazı kıldırıldı.
Törene, Baykal ailesinin yanı sıra Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, TBMM Başkanı Mustafa Şentop, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, BBP Genel Başkanı Mustafa Destici, bazı bakanlar, eski TBMM başkanları, DP Genel Başkanı Gültekin Uysal, Memleket Partisi Genel Başkanı Muharrem İnce, Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu ile bazı belediye başkanları ve partililer katıldı.
Namaz sonrası Cumhurbaşkanı Erdoğan ve TBMM Başkanı Şentop, Baykal'ın eşi Olcay Baykal ile kızı Aslı Baykal ve oğlu Ataç Baykal'a taziyelerini iletti.