Çağdaş Kaya: Hasarsız bina depreme dayanıklı bina değildir
Adana Büyükşehir Belediye Meclisi Mayıs ayı 3. Birleşimine ait oturumu gerçekleşti. Meclis 1. Başkan Vekili Göktürk Boyvadaoğlu’nun başkanlığını yaptığı meclis oturumu açılış yoklaması ile başladı. Gündem dışı söz alan CHP’li Meclis Üyesi İnşaat Mühendisi Halil Çağdaş Kaya, 6 Şubat depremlerinde kentte hasar gören binaların durumlarına dikkat çekti. Kaya, depremin üzerinden 15 ay geçtiğini söyledi.
İlkhaber Gazetesi'nden Bayram BULUT'un haberine göre; Yaşanılan depremlerin Türkiye’nin en büyük depremleri olduğunu anlatan Kaya, “Türkiye tarihinin en büyük iki depremini ardı ardına yaşadı. Öncelikle hayatını kaybeden bütün vatandaşlarımıza Allah'tan rahmet, kalanlarına, yakınlarına sabır ve başsağlığı diliyorum. Deprem gibi doğa olayları dünyamız var olduğundan bugüne her zaman var olmuştur ve var olmaya devam edecektir. Ancak bu doğa olaylarını afeti dönüştüren ise insan elidir. Dere yataklarını imara açmak, zemin sıvılaşmasının olduğu ayrıca taşıma gücünün düşük olduğu yerlerde ona uygun imalat yapmamak kaçak yapıya müsaade etmek gibi sıralayacağımız birçok unsur yine insan kaynaklıdır” dedi.
Mevcut yapı stoğu hakkında bilinen yanlışların olduğunu anlatan Kaya, “Depremlerin afete dönüşmemesi bizlerin yöneticilerin elinde. Bunun için büyük görev ve sorumluluklarımız vardır. Umarım bu depremden sonra gerek merkezi yönetim, gerekse yerel yönetimler bu depremlerden bir ders çıkartır ve bundan sonra depremlerin afete dönüşmesi için eline gelen çabayı sarf ederler. Geleceğin daha iyi ve nitelikli binalarla inşa edileceğini bildirerek mevcut yapı stoğumuzun durumu hakkında doğru bilinen yanlışlar veya eksikler hakkında görüşlerimi bildirmek istiyorum ve dikkatinizi çekmek istiyorum” diye konuştu.
Deprem sonrası yapılan tespitlerin sadece binaların depremden nasıl etkilendiğini gösterdiğini vurgulayan Kaya, “Hepimizin dildiği üzere, tekrar hemen sonra Çevre ve Şehircilik Birliği Bakanlığı'yla ilgili belediyeler inşaat mühendisleri odası ve personelin teknik kadronun yeterli olmadığı durumda piyasadan inşaat mühendisi arkadaşlarımızın kurmuş olduğu ekipler deprem bölgelerindeki bütün binaları tek tek gezdiler. Yapılan kontroller sonucunda hasarsız, az hasarlı, orta hasarlı, ağır hasarlı olmak üzere tespitlerde bulunurlar. Arkadaşlar altını çizerek tekrar bahsetmek istiyorum. Bu tespitler binaların depremden yalnızca ne kadar etkilendiğini göstermektedir. O binaların depreme karşı sağlam olup olmadığını göstermemektedir” şeklinde konuştu.
Yapılan değerlendirmelerde hasarsız bir binanın depreme dayanıklı olduğu anlamı taşımadığına dikkat çeken Kaya, “Açıkça şunu söyleyeyim. Bu tespitler konusunda hasarsız bir bina depreme dayanıklı demek değildir. Bu çok iyi bilinmelidir. Binaların depreme dayanıklı olmadığının cevabı daha detaylı çalışmalar ile yapılmalıdır. Bu çalışma tabii ki kısa sürede uygulamayacak bir çalışma değildir. Bu daha uzun soluk bir çalışmanın sonucunda ortaya çıkar. Ve bu çalışma personel anlamında, gerekse ekonomik anlamda belediyelerimize bir maddi külfet yükleyecektir. Ama bu maddi külfet hiçbir şekilde insan hayatından daha önemli değildir” ifadelerini kullandı.
Belediyelerin yapması gerektiğini sıralayan Kaya, “Bu konuyla ilgili yapılması gerekenleri şu şekilde biraz sıralamak istiyorum. Her belediye kendi sınırları içerisinde bütün binaları tek tek inceleyecek ekipler kurmalı. Biraz önce dediğim gibi bu süre kısa bir süre değil. 1 yıl, 2 yıl, 3 yıl, 5 yıl gibi bir süreyi kapsayacaktır. Bu ekip içerisinde özellikle inşaat mühendislerinin başında bulunduğu, gerekirse jeoloji mühendisleri, mimar gibi arkadaşlardan oluşan bir ekip oluşturulmalı. Belli bir sıralama ile, binaların yapım yılı, hangi yönetmeliğe göre yapılmış, denetim hizmeti almış veya almamış gibi kriterler gözetilerek ona göre bir sıralama belirlenir, binalarımız buna göre denetlenmelidir. Bu denetlemeler sonucunda risk görülen binalar daha detaylı bir incelemeye alınmalıdır. Bu işin metodolojisi daha sonradan tekrar oturup masaya konulabilir. Ama ilk başlatılması gerekenler bunlardır” dedi.
Tespitler yapıldıktan sonra yapılması gerekenleri sıralayan Kaya, “Daha detaylı tespitlerden sonra gerçekten depreme dayanıklı olmadığına kanaat getirdiğiniz binaların ise, mecburen yıkılması gerekmektedir. Veya güçlendirmeyle hayatta kalabilecek binalarda güçlendirme yapılması gerekmektedir. Ve bu çalışmalar yapıldıktan sonra öyle görülür ki beş yıl sonra Adana'ya girip bu çalışmaları bitirilse bile bunu yeterli görmemek gerekli.. Ayrıca yine her binanın yılda bir olur, iki yılda bir olur mutlaka tekrar gözlemsel olarak denetlenmesi gerekir. Neden gerekir? Yani herkes arabasını yılda bir veya iki yılda bir yaşına göre muayeneye götürüyor. Asansörlerimiz yine yılda bir denetleniyor. Bugün sağlam olan bir binayı, özellikle deprem gününden sonra yapılan araştırmalarda gördük ki, özellikle bodrum katlarda nemden dolayı, yer altı su seviyesinin yüksek olmasından dolayı korozyonlar oluşmuş. Bu korozyonlar binaların yapısına doğrudan etki etmektedir ve binaya hasar vermektedir” diye konuştu.
Zemin katlarda bulunan işyerlerindeki tadilatlara değinen Kaya sözlerini şöyle tamamladı;
“Ayrıca biliyoruz ki özellikle kent merkezlerinde ki binalarda zemin katlar genelde iş yerlerinden oluşmaktadır. Bu işyerleri yılda bir, iki yılda bir el değiştirmektedir. Ve yeni alan arkadaşlar, işletmeciler ise gerek bilerek, gerek bilmeyerek bu binaların taşıyıcı sisteme, kolonlara, kirişlere, müdahale etmektedir ve zarar vermektedir. Bu zararları bizim yılda bir, iki yılda bir gözlemlememiz gerekir ki sonra oluşabilecek deformasyonları tespit edebilelim. Tekrar altını çizerek söylemek istiyorum. Bütün binalarımız belli bir süre içerisinde, belli bir metodolojiye dayanarak içerisinde belediyeleri, inşaat mühendisliği odasından gerekirse üniversite hocaları proje ekiplerle denetlenmeli ve bu denetlemeden sonra da yine yılda bir, iki yılda bir tekrar bir göz önsel muayene yapılması gerekir diyerek düşünüyorum” dedi.
Engelliler gününü kutlayan MHP Grup Başkan Vekili Demirdağ, “Bu engellerle ilgili olarak şehrimizin birçok ana bulvarlar üzerinde yapılmış, daha önce de yapılmış sarı çizgiler var. Bunlar plastik malzemeler kullanılmıştı. Bu plastik malzemeler baktığımız zaman birçok yerde normal engelliyi bıraktık. Normal vatandaşların bile yürümesini engelleyen bir durumla karşı karşıyayız. Şu anda şehrimize bazı yerleri değiştirmiş ama çok acil bu engelli vatandaşlarımızın kullanmış oldukları bunlar üzerindeki bu plastik yürüme koridorun değiştirmesini talep ediyorum” diye konuştu.
Kaya’nın konuşmasından ötürü teşekkür eden Demirdağ, “6 Şubat depreminden sonra biz burada çok kez konuştuk başkanım bunları. Ve biz Büyükşehir'deki yapmış olduğumuz planlarda uygulamalarda kesinlikle dediklerinin hepsini biz plan notlarına işliyoruz” ifadelerini kullandı.
