26 Nisan Dünya Pilotlar Günü: Türk havacılığının ilk adımı ve Fesa Evrensev’in tarihi uçuşu

Bugün 26 Nisan, havacılık tutkunları ve gökyüzünün kahramanları için özel bir gün. Her yıl bu tarihte, Türk ve dünya havacılık tarihinde önemli bir kilometre taşı olan ilk uçuşun anısına Pilotlar Günü kutlanıyor. Bu anlamlı günün seçilmesinin nedeni ise Türkiye'nin 1 numaralı pilot lisansına sahip ilk pilotu Salih Nafiz Tüzün'den sonra kayıtlara geçen ve Türkiye semalarında ilk uçuşu gerçekleştiren Fesa Evrensev'in (o dönemki adıyla Tayyareci Yzb. Fesa Bey) tarihi uçuşudur.

PİLOTLAR GÜNÜ'NÜN TARİHİ KÖKENİ: 26 NİSAN 1912

26 Nisan'ı Pilotlar Günü yapan olay, 1912 yılına uzanıyor. O dönemde Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde havacılığın temelleri atılmaya çalışılıyordu. Hava Okulu ve Merkezi için İstanbul Yeşilköy en uygun yer olarak belirlenmiş, hangarlar inşa edilmeye başlanmıştı. 27 Nisan 1912'de Hürriyet Abidesi'nde yapılacak büyük askeri törene Türk tayyarelerinin de katılması planlanıyordu. Ancak bir fırtına nedeniyle mevcut uçaklar hasar gördü.

Bu durum üzerine, anlaşması yapılan REP fabrikasından aceleyle yeni bir tayyare getirildi. Pilot Gordon Bell tarafından 20 Nisan'da Yeşilköy'e getirilen bu tayyare, 26 Nisan 1912 tarihinde test uçuşu için havalandı.

Aynı günün öğle vakti ise Türk havacılığı için çok daha kritik bir olay yaşandı. Tayyareci Yüzbaşı Fesa Bey (Evrensev), Deperdüssen marka bir tayyare ile Yeşilköy semalarında ilk uçuşunu gerçekleştirdi. Bu uçuş, Türk toprakları üzerinde, bir Türk tayyaresi ile yapılan ilk uçuş olarak tarihe geçti ve Fesa Bey'i Türkiye'nin ilk uçan pilotu unvanına taşıdı. Bu tarihi başarı, 27 Nisan'daki törene katılımı da mümkün kıldı.

PİLOTLAR GÜNÜ NASIL KUTLANMAYA BAŞLADI?

Fesa Evrensev'in bu öncü uçuşundan tam 88 yıl sonra, 2000 yılında, 26 Nisan tarihinin "Türkiye Pilotlar Günü" olarak kutlanmasına karar verildi. Bu karar, Türkiye'de havacılığın ve pilotluk mesleğinin gelişimine dikkat çekmek ve ilk adımı atan kahramanları anmak amacıyla alındı ve gelenekselleşti.

Pilotlar Günü kutlamaları, 2013 yılında daha da küresel bir boyut kazandı. Dublin'de yapılan Uluslararası Havayolu Pilot Birlikleri Federasyonu (IFALPA) Genel Kurulu'nda Türk Havayolu Pilotları Derneği (TALPA) heyetinin önerisinin kabul edilmesiyle birlikte, artık her yıl 26 Nisan "Dünya Pilotlar Günü" olarak da kutlanmaya başlandı.