Türkiye'de Aktif Yaşlanma Endeksi 29,7’ye yükseldi, cinsiyetler arası farklar ve bölgesel eşitsizlikler gözlemlendi

Türkiye, hızlı bir demografik dönüşüm sürecine girmesiyle, yaşlı nüfus oranındaki artışı izliyor. Son verilere göre, Aktif Yaşlanma Endeksi (AYE) 2024’te 29,7’ye ulaşırken, yaşlı bireylerin yaşam kalitesini etkileyen önemli faktörler arasında cinsiyet farkları ve bölgesel eşitsizlikler dikkat çekiyor. 

Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu (UNECE) katkılarıyla geliştirilen Aktif Yaşlanma Endeksi (AYE), yaşlı bireylerin istihdama katılımı, topluma dahil olma, bağımsız yaşam ve sağlıklı yaşlanma gibi faktörleri değerlendiriyor. Türkiye’deki AYE değeri 2023’te 28,7 iken, 2024’te 29,7’ye yükseldi. Ancak bu değer, AB üye ülkelerinin ortalamasının oldukça gerisinde kalıyor.

Cinsiyet Farkları

Endeksin cinsiyet bazında incelenmesi, erkeklerin genel endekste daha yüksek bir değere sahip olduğunu gösteriyor. 2024 yılı için Türkiye’de erkeklerin AYE değeri 34,5, kadınların ise yalnızca 25,3 olarak hesaplandı. Bu fark, özellikle kadınların toplumsal katılımı ve istihdama katılımı açısından büyük bir engel teşkil ediyor. 

Bölgesel Farklar

Endeksin bölgesel değerlendirilmesi de dikkat çeken bir diğer nokta. Doğu Karadeniz Bölgesi, 33,3 ile Türkiye’deki en yüksek AYE değerine sahip bölge oldu. Ancak Güneydoğu Anadolu Bölgesi, 26,9 ile en düşük AYE değerini kaydetti.

İstihdam ve Topluma Katılım

İstihdam bileşeni, yaşlı bireylerin iş gücüne katılım oranlarını ölçerken, Türkiye genelinde 2024 yılı için bu endeksin 27,6 olduğu görülüyor. Bu değer, AB üye ülkelerinin ortalamasından düşük.

Sağlık ve Bağımsız Yaşam

Bağımsız, sağlıklı ve güvenli yaşam bileşeninde Türkiye’nin endeks değeri 65,0 olarak hesaplanmış. Ege Bölgesi, 68,1 ile en yüksek endeks değerine sahip olurken, Güneydoğu Anadolu Bölgesi, 59,1 ile en düşük değeri aldı.