Ortadoğu'nun en büyük camilerinden biri Adana'da: İçini görünce hayran kalacaksınız!

Adana'nın Seyhan Nehri kıyısında yükselen görkemli silüeti: Sabancı Merkez Camii. 1998 yılında ibadete açılan ve 28.500 kişiye ulaşan kapasitesiyle Balkanlar'ın ve Ortadoğu'nun en büyük camilerinden biri olan bu dev yapı, mimarisi, süslemeleri ve stratejik konumu sayesinde şehrin adeta sembolü haline gelmiştir. Adana'yı ziyaret edenlerin mutlaka görmesi gereken Sabancı Merkez Camii'nin hikayesi ve dikkat çekici özellikleri...

Adana'nın Reşatbey Semti'nde, Merkez Parkı'nın hemen güneyinde ve Seyhan Nehri'nin batı kıyısında eşsiz bir konuma sahip olan Sabancı Merkez Camii'nin temeli 13 Aralık 1988 tarihinde dualarla atıldı. Toplam 65 bin metrekarelik geniş arsa, Adana Büyükşehir Belediyesi tarafından Türkiye Diyanet Vakfı'na tahsis edildi.

Caminin inşasının ilk yarısı halkın yoğun bağışlarıyla tamamlanırken, kalan kısım merhum Hacı Sabancı ve ölümünden sonra Sabancı ailesi tarafından üstlenildi. Bu önemli finansal destek nedeniyle, başlangıçta 'Merkez Camii' olarak düşünülen yapının adı 'Sabancı Merkez Camii' olarak anılmaya başlandı ve 1998 yılında resmen ibadete açıldı.

Caminin toplam 58.900 m² alan üzerine kurulu olması ve 12.900 m² kapalı alana sahip olması, ne denli büyük bir proje olduğunu ortaya koymaktadır.

Sabancı Merkez Camii, klasik Osmanlı mimarisinin çağdaş bir yorumu olarak yükselir. Projesi yarışma sonucu seçilen Mimar-Mühendis Necip Dinç'e ait olan yapı, genel görünüm olarak İstanbul'daki Sultan Ahmet Camii'ni, plan ve iç mekan düzenlemesiyle ise Edirne'deki Selimiye Camii'ni anımsatır. Caminin kalbi sayılan 32 metre çapındaki ana kubbe, 54 metre yüksekliğe ulaşır ve sekiz büyük fil ayağı üzerine oturtulmuştur. Yapı, dört yarım-kubbe ve beş ana kubbe ile taçlanmıştır.

Toplam altı minaresi bulunan caminin ana gövdeye bitişik dört minaresi 99 metre, son cemaat mahali köşelerindeki iki minaresi ise 75 metre yüksekliğindedir. Caminin mimarisindeki her sayısal detay derin bir sembolizm taşır:

Dört yarım kubbe (dört halife ve dört mezhep), beş kubbe (İslam'ın beş şartı), altı minare (İmanın altı şartı), 32 metrelik ana kubbe (32 farz), avludaki 28 kubbe (Kur'an-ı Kerim'de adı geçen 28 peygamber), ana kubbedeki 40 pencere (Hz. Muhammed'in peygamber olduğu yaş ve 40 rekat namaz) ve 99 metrelik minareler (Allah'ın 99 güzel ismi) gibi anlamlar atfedilmiştir.

SANATSAL DETAYLAR VE USTA İŞÇİLİK

Sabancı Merkez Camii, sadece heybetli mimarisiyle değil, aynı zamanda bünyesinde barındırdığı eşsiz sanat eserleriyle de ziyaretçilerini büyüler. Caminin tüm hat eserleri büyük usta Hattat Hüseyin Kutlu tarafından yapılmıştır. Çiniler, klasik İznik çinisi tekniğiyle özel olarak üretilmiş olup, özellikle kıble cephesinde bulunan dört adet pano, büyüklükleriyle dünya camileri arasındaki en büyük panolar olma özelliğini taşır.

Caminin iç ve dış süslemelerindeki tüm nakış ve çini desenleri Mimar Nakkaş M. Semih İrteş'in imzasını taşır. Mihrap, minber, kürsü, taç kapı ve diğer mermer detaylar, Nihat Kartal Usta tarafından klasik Osmanlı camii tarzına uygun olarak büyük bir titizlikle işlenmiştir. Ahşap kapılar, Ahmet Yılçay Usta tarafından kündekari tekniğiyle, vitraylar Abdulkadir Aydın Usta tarafından, mukarnas işleri ise Ali Turan Usta tarafından büyük bir ustalıkla tamamlanmıştır.

Caminin simgesi olan minareler ise beyaz çimento ile fil dişi renginde kırma malzemenin karıştırılmasıyla elde edilen özel bir betondan inşa edilmiştir.

GENİŞ KAPASİTE, KAPSAMLI TESİSLER VE ŞEHİR İÇİNDEKİ ÖNEMİ

Toplamda 28.500 kişiye (kapalı alan 20.000, açık alan düzenlemesiyle 28.000 veya 28.500 olarak belirtiliyor) aynı anda ibadet imkanı sunabilen Sabancı Merkez Camii, konumu itibarıyla Adana'nın ana arterlerinin, demir yolunun ve şehirlerarası yolların kesişim noktasında bulunur. Özellikle 99 metreye ulaşan minareleriyle şehrin birçok noktasından, hatta çevre yollardan bile görülebilir olması, camiyi Adana'nın en belirgin sembollerinden biri yapmıştır.

Cami bünyesinde 4 ders odası, 10 itikaf odası, imam ve müezzin odaları, sohbet odaları ve şadırvan gibi pek çok imkan yer alır. Caminin batı kısmında, araştırmacılara ve halka açık, klasik ve dijital kaynaklara sahip müstakil bir kütüphane de mevcuttur. Özel dini günlerde sebilden bal şerbeti ikram edilmesi de yaşatılan geleneklerdendir. Caminin modern teknik altyapısı da dikkat çeker; iç ve dış aydınlatma ile seslendirme sistemleri Philips tarafından, asansörlü minareye kurulan ve Aselsan tarafından sağlanan merkezi telsiz yayın sistemi ise 60 km çapında bir daire içinde kalan 275 adet camiye vaaz yayını yapılmasına imkan tanımaktadır.

Sabancı Merkez Camii, Adana'nın sadece dini bir mekanı değil, aynı zamanda mimari, sanatsal ve kültürel bir hazinesidir. Şehri ziyaret eden yerli ve yabancı turistler için önemli bir durak noktasıdır.