2025’in ilk çeyreğinde şirket kuruluşlarında düşüş: Sermaye girişi ve faaliyet sayıları azaldı

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) tarafından açıklanan 2025 yılının ilk çeyreğine ilişkin işletme istatistikleri, ticari hayattaki dinamiklerin değiştiğini ortaya koydu. Yılın ilk üç ayında kurulan toplam şirket sayısı bir önceki yılın aynı dönemine göre %3,6 oranında azalış gösterirken, kooperatif kuruluşları da %23,8 oranında geriledi. Buna karşılık, gerçek kişi ticari işletme sayısında %9,6'lık bir artış kaydedildi. Kapanan işletme verileri de dikkat çekici; ilk üç ayda kapanan şirket sayısı %5,6, kapanan kooperatif sayısı ise %1,0 artarken, kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısı %12,3 oranında azaldı.

MART AYI VERİLERİ: KURULUŞLARDA VE SERMAYEDE DÜŞÜŞ, KAPANIŞLARDA ARTIŞ

Mart 2025 özelinde bakıldığında, kurulan şirket sayısında Mart 2024'e kıyasla %4,7, kooperatif sayısında ise %21,2 oranında düşüş yaşandı. Gerçek kişi ticari işletme kuruluşları ise %14,2 arttı. Kapanan işletme sayılarında ise artış eğilimi gözlendi; Mart 2025'te kapanan şirket sayısı bir önceki yılın aynı ayına göre %15,1, kooperatif sayısı ise %2,8 yükseldi. Gerçek kişi ticari işletme kapanışları ise %16,5 azaldı.

Bir önceki aya göre değişimlere bakıldığında, Mart 2025'te kurulan şirket sayısı Şubat 2025'e göre %8,3, gerçek kişi ticari işletme sayısı %11,1 ve kooperatif sayısı %1,1 oranında azalış gösterdi. Kapanan şirket sayısı bir önceki aya göre %12,3, kapanan kooperatif sayısı ise %55,3 oranında artarken, kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısı %18,8 azaldı.

ŞİRKET TÜRLERİ, DAĞILIMI VE SERMAYE YAPISI

Mart 2025'te kurulan toplam 8.557 şirket ve kooperatifin %86,5'ini limited şirketler, %11,4'ünü anonim şirketler ve %2,1'ini kooperatifler oluşturdu. Yeni kurulan şirket ve kooperatiflerin %35,6'sı İstanbul, %11,6'sı Ankara ve %6,5'i İzmir'de faaliyetlerine başladı. Mart ayında tüm illerde şirket kuruluşu gerçekleştiği belirtildi.

Mart 2025'te kurulan şirketlerin toplam sermayesi, bir önceki aya göre %41,5 gibi önemli bir oranda azaldı. 2025 yılının ilk üç ayında kurulan toplam 29.074 şirket ve kooperatifin 25.411'i limited şirket olup toplam sermayenin %58,0'ını oluşturdu. 3.127 anonim şirket ise toplam sermayenin %42,0'ına sahip oldu.

SEKTÖREL DAĞILIM

Mart 2025'te kurulan şirket ve kooperatiflerin sektörel dağılımında ticaret sektörü 2.605 kuruluşla ilk sırada yer aldı. Bunu 1.181 kuruluşla inşaat ve 1.176 kuruluşla imalat sektörleri izledi. Mart ayında kurulan 538 gerçek kişi ticari işletmesi ise inşaat sektöründe faaliyete geçti.

Kapanan şirket ve kooperatiflerin sektörlerine bakıldığında, 689 işletme ile toptan ve perakende ticaret, motorlu taşıtların ve motosikletlerin onarımı sektörü başı çekti. Bunu 273 işletme ile imalat ve 168 işletme ile inşaat faaliyetleri sektörleri takip etti. Kapanan gerçek kişi ticari işletmelerinde ise 466 işletme ile toptan ve perakende ticaret, motorlu taşıtların ve motosikletlerin onarımı sektörü öne çıktı. İnşaat sektöründe 201, imalat sektöründe ise 106 gerçek kişi ticari işletmesi kapandı.

KOOPERATİF KURULUŞLARI

Mart 2025'te kurulan 182 kooperatifin 122'si Konut Yapı Kooperatifi, 29'u İşletme Kooperatifi ve 12'si Tarımsal Kalkınma Kooperatifi olarak kuruldu.

YABANCI SERMAYELİ ŞİRKETLER

Mart 2025'te 462 adet yabancı ortak sermayeli şirket kuruldu. Bu şirketlerin 256'sı Türkiye, 22'si Çin ve 17'si İran ortaklı olarak faaliyete başladı. Kurulan yabancı ortak sermayeli şirketlerin 65'i anonim, 397'si ise limited şirketti. 2025 yılında kurulan yabancı ortak sermayeli şirketlerin sektörel dağılımında uzmanlaşmamış toptan ticaret (183), bilgisayar programlama faaliyetleri (67) ve lokanta faaliyetleri (60) öne çıktı. Yabancı ortak sermayeli şirketlerin toplam sermayelerinin %80,1'ini yabancı ortak payları oluşturdu.