Adana’da Ekoloji Platformu üyeleri ve vatandaşlar kış aylarında yaşanan hava kirliliğine dikkat çekerek, ücretsiz kömür yardımı yerine insanlara elektrik yardımı yapılarak kömür yakılmasının önüne geçilmesi gerektiğini söyledi.
Adana’da Ekoloji Platformu üyeleri ve vatandaşlar kış aylarında yaşanan hava kirliliğine dikkat çekerek, ücretsiz kömür yardımı yerine insanlara elektrik yardımı yapılarak kömür yakılmasının önüne geçilmesi gerektiğini söyledi.
İLKHABER Gazetesi'nden Bayram Bulut'un haberine göre; Kış aylarının akşam saatlerindeki en büyük sorunlarından olan soba bacalarından çıkan dumanlar, her yıl olduğu gibi bu yılda etkisini göstermeye devam ediyor. Dünya Sağlık Örgütü standartlarına göre 20 miligram olması gereken havadaki kirlilik miktarı, Türkiye'de yayınlanan Sağlık Bakanlığı standartlarına göre de 80 miligram civarında. Adana'da ise 2018 yılında 534 mikrogram olarak ölçüldü. En son ölçülen rakam ise 170 mikrogram olarak ölçümlere yansıdı. Akşam belirli saatlerde yoğunlaşan soba dumanı vatandaşlara neredeyse nefes bile aldırmıyor. Özellikle kentte müstakil evlerin bulunduğu mahallelerde duman daha fazla hissediliyor.
Adana Tabip Odası Başkanı Uzman Doktor Ahmet Suntur, Adana Ekoloji Platformu üyeleri ve vatandaşlar dağıtılan kömürler yerine soba yakan yurttaşlara elektrik yardımı yapılmasını istedi. Ekoloji Platformu Üyesi Avukat Tugay Bek, havaların soğumasıyla birlikte her kış olduğu gibi hava kirliliği oranının bu yılda arttığını söyledi. Halka ücretsiz dağıtılan kömürlere vurgu yapan Bek, “Bunun temel nedenlerinden birisinin de özellikle dar gelirlilerin, yoksulların yaşamış olduğu semtlerde belediyelerin veya merkezi hükümetin halka kömür dağıtıyor olması. Yani ısınma halen ilimizde doğal gaz olmasına rağmen kömürle çözmeye çalışan bir yoksul halk kitlesi var” dedi.
Kendilerinin bir önerilerinin olduğunu belirten Bek, “Bizlerin önerisi şu. Evvela Devlet Sosyal Yardım adı altında belediyeler veya merkezi hükümet eğer halka kömür dağıtıyorsa bunun yerine elektrik tüketiminde kış döneminde faturalarda bir indirim veya bir miktarını karşılama şeklinde sosyal yardımı daha çevreci bir boyutta değiştirebilir diye düşünüyoruz. Çünkü kömür yerine şayet aynı evlerde elektrik yoluyla klimalar veya ısıtıcılar vasıtasıyla ısınma sorununu halk çözerse çevre kirliliğinin kısmen hava kirliliğinin azalacağı düşüncesindeyiz” diye konuştu.
Ekoloji Platformu Sözcüsü Yaşar Gökoğlu ise, Adana’nın Türkiye'de havası en kirli üçüncü şehir ilan edildiğine dikkat çekti. Yoksullar üşümesinler diye aralık, ocak, şubat aylarında aile başına 500 kilogram kömür dağıtıldığını anlatan Gökoğlu, “Kömürler kısa sürede yakılıyor. Sonra insanlar ne bulursa onu yakıyor. Plastik atık, araba lastikleri yakılıyor. Bunlardan çıkan gazlar Adana'nın üstüne çöküyor. Kömürün esası karbondur. Yani yüzde 90’ı karbondur. Bunu yapacaklarına madem yoksulları soğuktan korumak istiyorlar, Aralık, Ocak ve Şubat aylarında elektrik faturalarının yarısını devlet ödesin. Yani bu kömürü maden ocağında çıkartmak onu paketlemek, onu nakletmek. Adana'da evlere kadar dağıtma masrafından daha düşük bir parayla aynı şeyi yapabilirsiniz diyoruz” şeklinde konuştu.
Kömür kullanımına son verilmesi gerektiğine vurgu yapan Gökoğlu, “Adana Ekolojik Platformu olarak buna artık bir son verilmesi gerektiğini, Adana'nın Türkiye'nin havası en kirli şehirlerarasından çıkarılması gerektiğini düşünüyoruz. Çünkü bizim yumurtalık ilçesinde, su gözünde Zaten iki kömür santrali bir saatte bin ton kömür yakarak ortalığı zehirliyor. Kış aylarında Adana'da her aileye yarım ton kömür dağıtarak buna tuz biber ekiyorlar. Artık yeter. Adana'da yaşayan bir yurttaş olarak kışın kömür kullanıma son verilsin istiyorum” ifadelerini kullandı.
KAYA: NEFES ALAMIYORUZAkşam saatlerinde bazı mahallelerde nefes bile alınmadığını anlatan vatandaşlardan Ahmet Kaya ise, “Akrabalarımızın yaşadığı semte gittiğimde oradaki yoğun hava kirliliğini iliklerimize kadar hissediyoruz. Ciğerlerimize kadar hissediyoruz. Kömür yakıyorlar. Oradaki o kötü koku gerçekten rahatsız ediyor nefes alamıyoruz. Doğalgaz kullanımının yaygın olduğu bir semtte oturuyorum. Kendi evimize gittiğimizde hava birden değişiyor. Bundan dolayı Adana'da elektrik tüketiminde yoksul mahallelere elektrik tüketim desteği vermelerini istiyoruz. Sosyal yardımlaşma vakfından kömür dağıtımı yerine elektrik tüketimine destek olmalarını istiyoruz” dedi.
Avukat Sevil Aracı Bek’de, oluşan hava kirliliğinin Sosyal Yardımlaşma Vakfı tarafından yoksul ailelere dağıtılan kömür olduğunu düşündüğünü belirtti. Sosyal yardımlaşma vakfı aile başına 500 kilogram kadar olmak üzere her yıl kömür yardımında bulunulduğunu söyleyen Bek, “Ancak bu kömürü aslında ailelerin ısınmalarına tek başına yetebilecek bir miktar da değil” dedi.
Dünya Sağlık Örgütü standartlarına göre 20 miligram olması gereken havadaki kirlilik miktarının Türkiye'de yayınlanan Sağlık Bakanlığı standartlarına göre de 80 miligram civarında olduğunu dile getiren Bek sözlerini şöyle sürdürdü;
“Adana'da ise 2018 verilerine göre 534 miligram olarak ölçülmüş durumda. Yalnız bu ölçüm aslında hatalı bir ölçüm. Çünkü bu kömür dağıtımı yapılan yerler daha çok yoksul halkın yaşadığı yerler ve oralarda oluşan hava kirliliği tek başına ölçülmediği için tüm il ve tüm ilçelerin ortalaması alınarak verildiği için böyle bir rakam gözüküyor. Aslında bizim hissettiğimiz özellikle o mahallelerde hava kirliliği çok daha yoğun. Ve insan sağlığını çok olumsuz etkiler nitelikte. Biz buna bir çözüm getirilmesi gerektiğini düşünüyoruz.
Bu kömürün üretiminden, sağlanmasından, dağıtılmasına kadar pek çok maliyete neden olan bir yakıt zaten üstelik pek çok kazalarla da gündeme geliyor. Ülkemizde maden kazaları da çok fazla yaşanıyor ve ölümlerle sonuçlanan maden kazaları çok yaşandı. Bu nedenle aslında çıkarılmaması gereken bir maden olduğunu düşünüyoruz biz. Çok daha kolaylıkla alternatifleri üretilebilir, doğal gaz getirilebilir bu mahallelere de yine devlet katkısıyla getirilebilir”
POLAT: SOBA DUMANI BELİRLİ SAATLERDE YOĞUNLAŞIYORVatandaşlardan Mustafa Polat’da, akşamları soba dumanından çok rahatsız olduklarını belirterek, “Akşam belirli saatlerde dışarıda nefes alamayacak duruma geliyoruz. Her zaman olmasa da sobaların yakıldığı belirli saatlerde duman çöküyor. Yakılan ucuz kömürlerden olduğunu düşünüyorum. Elektrikle çalışan soba ve klima çalıştıramıyoruz. Çünkü elektrik aşırı zamlandı. Soba yakıyoruz. Odun ve kömür fiyatları da aşırı yükseldi. Ne yapacağımızı bilmiyoruz. Mahallelerde çıkan soba dumanlarına bakarsanız insanların artık atacakları yakılabilinecek durumda olan eşyalarını çöpe atmak yerine parçalayarak sobada yaktıklarını anlayabilirsiniz” dedi.
Adana Tabip Odası Başkanı Doktor Ahmet Suntur ise, soba dumanları nedeniyle havanın kirli olduğu saatlerde özellikle kapalı ortamlarda bulunmaya dikkat edilmesi gerektiğini belirterek, “Adana şehir merkezinde özellikle güney taraflarında dağıtılan kömürlerle soba yakılmaktadır. Bu sobalardan sadece kömür değil, naylon poşet, lastik ne bulursa insanlar yakabiliyorlar. Bu da çevre kirliliğine, solunan havanın kirlenmesine neden oluyor. Solunan havanın kirlenmesi neticesinde de. Tabii ki KOAH (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı), astım gibi hastalıklar sıklıkla artmaktadır. Vatandaşlar özellikle sabahın, erken saatlerinde havanın temiz olduğu saatlerde evlerini havalandırsın. Havanın kirli olduğu saatlerde özellikle kapalı ortamlarda bulunmaya dikkat etmelidir. Kirli havalardan en çok yaşlı ve kronik hastalığı olanlar etkilendiği için mutlaka bu kişilerin bu havalarda çok dikkatli olmaları gerekiyor” diye konuştu.