Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Neonatoloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi ve Çukurova Pediatri Derneği Başkanı Prof. Dr. Nejat Narlı, Kars'ta mahkeme kararında konu olan bebeklerden topuk kanı alınmasının önemine dikkati çekti. Prof. Dr. Narlı, "Bebeklerden topuk kanı alınması doğumdan sonraki ilk haftada yapılması gereken bir uygulamadır ve birçok genetik hastalığın erken teşhisinde hayati bir işlev görür" dedi.
Prof. Dr. Nejat Narlı, bebeklerden topuk kanı alınmasının önemi ve alınmaması halinde sakıncalarına değindi. Bebeklerin sağlığının, aileler ve sağlık profesyonelleri için büyük bir önem taşıdığını belirten Prof. Dr. Narlı, "Topuk kanı testi, yeni doğmuş bebeklerin sağlığını korumada kritik bir rol oynar. Bu test, bebeklerin doğumdan sonraki ilk haftada yapılması gereken bir uygulamadır ve birçok genetik hastalığın erken teşhisinde hayati bir işlev görür." dedi.
Ülkemizde Ulusal Yenidoğan Tarama Programı'nın Fenilketonüri Tarama Programı ile 1987 yılında başlandığını anımsatan Prof. Dr. Narlı, "Program 1993 yılında tüm Türkiye’ye yaygınlaşmış ve yıllar içinde kapsamı genişletilmiştir. Sağlık Bakanlığı’nın Ulusal Tarama Proğramında tüm bebekler; Fenilletonüri, Konjenital Hipotiroidi, Konjenital Adrenalin Hiperplazi, Biyotinidaz Eksikliği, Kistik Fibrozis ve Spinal Müsküler Atrofi yönünden taranmaktadır" diye konuştu.
Topuk kanı testinin, bebeklerin metabolizma ve genetik hastalıklarını tespit etmek için kullanılan basit ve etkili bir yöntem olduğunu dile getiren Narlı, şunları kaydetti: "Test, genellikle doğumdan sonraki 48-72 saat içinde yapılır ve küçük bir miktar kan örneği alınarak gerçekleştirilir. Topuk kanı testinin yapılmaması, potansiyel sağlık problemlerinin geç teşhis edilmesine ve bu durumun tedavi edilmediğinde ciddi sağlık sorunlarına yol açmasına neden olabilir. Erken teşhis, tedavi sürecini hızlandırarak uzun vadeli sağlık sorunlarının önüne geçebilir. Testin yapılmaması durumunda karşılaşılabilecek bazı olumsuz etkiler şunlardır:
Gelişim Bozuklukları: Erken teşhis edilmeyen genetik hastalıklar, bebeklerin normal gelişim süreçlerini olumsuz etkileyebilir.
Kalıcı Zararlar: Tedavi edilmediğinde, bazı hastalıklar beyin hasarı, öğrenme güçlükleri veya fiziksel engellere yol açabilir.
Hayati Riskler: Bazı durumlarda, erken müdahale edilmediğinde sağlık sorunları hayatı tehdit eden boyutlara ulaşabilir.
Sonuç olarak, bebeklerden topuk kanı alınması, sağlık sorunlarının erken teşhisi ve tedavisi için hayati bir adımdır. Ailelerin bu testi yaptırmaları, bebeklerinin sağlıklı bir gelişim süreci geçirmelerine yardımcı olacaktır."
Prof. Dr. Narlı, Yönetim Kurulu Üyesi olduğu Türk Neonatoloji Derneği tarafından yeni doğan bir bebekten topuk kanı alınmasına yönelik Kars İl Sağlık Müdürlüğü tarafından talep edilen hususun, Kars Aile Mahkemesinin 20.08.2024 tarihli kararı ile reddedilmesi konusunda kamuoyunu açıklama yapıldığını ifade etti.
Çocukların sağlığını tehlikeye atacak bu kararın kabul edilemez olduğunu belirten Prof. Dr. Narlı, şöyle devam etti: "Sağlık Bakanlığı tarafından başarı ile yürütülen Ulusal Yenidoğan Tarama Programı hakkında mahkeme tarafından bu uygulamanın gereksiz olduğu belirtilmek suretiyle topuk kanı alınmasına yönelik talep reddedilmiştir. Mahkeme kararının gerekçesinde belirtilen hususlar, bilimsel ve doğru olmayan birtakım bilgilere dayandırılarak ifade edilmiştir. Derneğimiz, bilimsel gerçeklikle bağdaşmayan gerekçelere dayandırılarak ve doğru olmayan bilgilerle alınan mahkeme kararının derhal yeniden değerlendirilmesi ve hatalı kararın bir an önce düzeltilmesi için yetkilileri göreve davet etmektedir. Aksi takdirde çocuklarımızın sağlığı ciddi bir şekilde tehlikeye girecek, toplum bilinci zedelenecek ve telafisi imkânsız halk sağlığı sorunları yaşanabilecektir."