İbrahim Baysal
(İLK HABER)- Perşembe günü, iki Dünya Sağlık Örgütü kuruluşu, diyet gazlı içecekler, sakızlar, yoğurtlar ve enerji içecekleri gibi binlerce şekersiz üründe bulunan yapay tatlandırıcı olan aspartam hakkındaki bulgularını yayınladı.
Kuruluşun Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı, aspartamı insanlar için muhtemelen kanserojen olarak sınıflandırdı.
Ancak DSÖ uzmanları bir basın toplantısında, duyurunun aspartamın kesin olarak kansere neden olduğu anlamına gelmediğini söyledi.
DSÖ'nün Beslenme ve Gıda Güvenliği Departmanı Direktörü Dr. Francesco Branca, DSÖ'nün şirketlere aspartam içeren ürünleri geri çekmelerini tavsiye etmediğini veya insanları aspartam tüketmeyi tamamen bırakmaya teşvik etmediğini söyledi. "Biz sadece biraz ılımlılık tavsiye ediyoruz," dedi.
Aspatram Nedir?
Aspartam, yapay bir tatlandırıcıdır ve düşük kalorili veya kalorisiz diyet ürünlerinde kullanılan yaygın bir tatlandırıcıdır. Tatlandırıcı, düşük kalori içerdiği için çeşitli diyet ve düşük kalorili gıda ve içeceklerde kullanılır. Tatlı bir lezzete sahiptir, bu nedenle gıda ve içeceklerin tatlandırılmasında kullanımı yaygındır.
Aspartam, 1965 yılında keşfedilmiş ve 1981 yılında Amerika Birleşik Devletleri Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) tarafından güvenli olarak kabul edilmiştir. ABD ve birçok ülkede kullanımı yasal olarak onaylanmıştır.
Aspartamın zararları veya yan etkileri hakkında bazı kaygılar ve tartışmalar vardır. Bunlar şunları içerebilir:
1. Fenilketonüri (PKU) ve Metabolik Sorunlar: Fenilketonüri adı verilen kalıtsal bir hastalığı olan kişiler, aspartamı tüketirken dikkatli olmalıdır. Aspartamda bulunan fenilalanin adlı bir amino asit, PKU hastaları için tehlikeli olabilir. Bu nedenle, bu hastalar genellikle aspartam içeren gıdalardan uzak durmalıdır.
2. Migren ve Baş ağrıları: Bazı kişilerde aspartamın migren ve baş ağrılarına neden olduğu iddia edilir. Ancak, bu etki kişiden kişiye farklılık gösterebilir ve bilimsel olarak kesin bir bağlantı henüz kanıtlanmamıştır.
3. Tartışmalı Sağlık Etkileri: Bazı araştırmalar aspartamın uzun vadeli kullanımının obezite, kanser, nörolojik hastalıklar ve kalp hastalıkları gibi sağlık sorunları ile ilişkili olabileceğini öne sürmektedir. Ancak, bu bağlantılar hala tartışmalı ve kesin olarak kanıtlanmamıştır. Sağlık otoriteleri, aspartamın güvenli olduğunu belirtirken, bazı çalışmaların sonuçlarını göz önünde bulundurarak düşük miktarda tüketimi önermektedir.
4. Diğer Yan Etkiler: Aspartamın bazı kullanıcılarında mide bulantısı, hazımsızlık, cilt reaksiyonları ve alerjik tepkiler gibi yan etkilere yol açtığı bildirilmiştir. Ancak, bu tür reaksiyonlar nadir görülür ve çoğu insan için aspartam güvenli kabul edilir.
Aspartamın güvenli tüketim miktarları, sağlık otoriteleri tarafından belirlenmiştir. Genellikle, yetişkinlerin günlük olarak alabileceği aspartam miktarı, kilogram başına 40 mg/kg'ı geçmemelidir. Özellikle hamile kadınlar, çocuklar ve fenilketonüri hastaları, aspartam tüketimi konusunda daha dikkatli olmalıdır.