Kahverengi kokarca, tarımsal üretimde büyük kayıplara neden olan istilacı bir zararlı olarak Türkiye'de ciddi bir tehdit oluşturuyor. İlk kez 2017 yılında Artvin'de tespit edilen bu zararlı, birçok meyve ve sebze türüne zarar veriyor. Kahverengi kokarca, özellikle fındık, elma, armut, turunçgiller, şeftali, ceviz, mısır, fasulye, domates, biber ve patlıcan gibi ürünlere zarar vererek verim ve kalite kaybına yol açıyor.
Bilimsel Adı: Halyomorpha halys
Kökeni ve Yayılımı: Kahverengi kokarca böceği, Asya kökenli bir böcek olup, özellikle Çin, Japonya ve Kore'de yaygındır. Gürcistan'dan Türkiye'ye geldiği saptanmış ve günde 30 kilometre yol kat edebilme yeteneği ile hızla yayılmaktadır.
Fiziksel Özellikleri: Kahverengi kokarca, adını kahverengi ve kalkan şeklindeki vücudundan alır. Yetişkin bireylerin boyu yaklaşık 1.5 ila 2 santimetre arasında değişir. Üst yüzeyi kahverengi, alt yüzeyi ise beyazımsı renktedir.
Zararlılığı: Kahverengi kokarca böceği, tarımsal üretimde büyük kayıplara neden olan istilacı bir zararlıdır. Birçok meyve ve sebze türüne zarar verir. Başlıca hedefleri arasında fındık, elma, armut, turunçgiller, şeftali, ceviz, mısır, fasulye, domates, biber ve patlıcan bulunur. Böcek, bitkilerin meyve ve sebzelerinde emgi yaparak verim ve kalite kaybına yol açar. Emgi yaptığı meyve ve sebzelerde derin nekrozlar, şekil bozuklukları ve doku kayıplarına neden olur.
Yaşam Alanları: Yazın fındık bahçeleri gibi açık alanlarda, kışın ise ev ve ahır gibi kapalı ortamlarda yaşamaya çalışır. Kış aylarında evlerde ve kapalı alanlarda kışlamak için barınır, bu da fiziki rahatsızlığa yol açabilir.
Kahverengi kokarca ile mücadelede kimyasal ve biyolojik yöntemler kullanılmaktadır. Kimyasal mücadelede böceklere yönelik insektisitler uygulanırken, biyolojik mücadelede ise doğal düşmanları olan parazitoitler kullanılır. Türkiye'de bu kapsamda Trissolcus japonicus adlı parazitoit üretilip doğaya salınmaktadır. Yetkililer, vatandaşlardan bu böcekleri gördükleri yerde yok etmelerini istemektedir.
Kahverengi Kokarca Tehlikeli mi?Kahverengi kokarca, bitkisel materyaller, ulaşım araçları ve ticari faaliyetlerle yayılıyor. İnsan sağlığına doğrudan bir tehlikesi bulunmayan bu zararlı, özellikle kışlamak için ev ve depo gibi korunaklı alanları tercih ediyor. Kahverengi kokarcanın neden olduğu fiziksel rahatsızlık ve tarımsal zararlar nedeniyle Tarım ve Orman Bakanlığı mücadele çalışmalarına hız kesmeden devam ediyor.